طبق مفاهیم قانون مالیات های مستقیم دو نوع همکاری وجود دارد. همکاری اصلی و غیراصلی. همکاری اصلی به موردی گفته می شود که فرد شاغل جزو کارکنان رسمی شرکت و یا سازمان محسوب می شود و بیمه پردازی وی از آن محل انجام می شود. اما غیراصلی به افراد شاغلی گفته می شود که در چند محل اشتغال دارند و یا مشمول کسورات بیمه و مالیات نیستند(مانند بازنشستگان). البته در مورد افرادی که هنوز به سن بازنشستگی نرسیده اند و چند جا مشغول به کار می باشند، طبق قانون مالیات فقط از یک محل می توانند مشمول معافیت پایه مالیات موضوع ماده 84 شوند. طبق ماده 86 قانون مالیاتهای مستقیم اینگونه افراد(غیراصلی) مشمول مالیات بر حقوق به نرخ 10% کل حقوق می باشند(البته در محل اشتغالی که غیراصلی محسوب می شوند) و همانطور که گفته شد حقوق آنها مشمول هیچگونه معافیتی نمی شود و کل حقوق دریافتی اعم از مزایای نقدی و غیرنقدی مشمول 10% مالیات است. لیست مالیات بر حقوق اینگونه شاغلین مانند بقیه کارکنان رسمی است و همانطور که در
فیلم آموزش ارسال لیست مالیات برحقوق بانرم افزار و سامانه آنلاین توضیح دادم، ارسال می شود، فقط تنها تفاوت نرخ مالیات بر حقوق و عدم تعلق معافیت مالیاتی است که در بالا توضیح دادم.
در زیر ماده 86 قانون مالیات های مستقیم مصوب 31 تیرماه 1394 آمده است. لازم به ذکر است این ماده و سایر مواد قانون مصوب تیرماه1394 از ابتدای 1395 اجرا می شود.
در مورد بازنشستگان نیز بعد از کسر معافیت موضوع ماده 84 قانون مالیات های مستقیم درآمد مشمول مالیات محاسبه می شود(یعنی حقوق بازنشستگان نیز شامل معافیت ماده 84 می شود و مانند توضیحات بالا اعمال می شود البته اگر در چند محل اشتغال داشته باشند فقط از یک محل اشتغال معافیت شامل حال آنان می شود)
مادة 86 ـ پرداختکنندگان حقوق هنگام هر پرداخت يا تخصيص آن مکلف اند ماليات متعلق را طبق مقررات مادة (85) اين قانون محاسبه و کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسليم فهرستي متضمن نام و نشاني دريافتکنندگان حقوق و ميزان آن به ادارة امور مالياتي محل پرداخت و در ماههاي بعد فقط تغييرات را صورت دهند.
تبصره ـ پرداخت هايي که از کارفرمایان به اشخاص حقیقی غیر از کارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نمی باشند، با عنوان حق المشاوره، حق حضور در جلسات، حق التدریس، حق التحقیق و حق پژوهش پرداخت می کنند، بدون رعایت معافیت موضوع ماده 84 این قانون مشمول مالیات مقطوع به نرخ 10% می باشد. کارفرمایان مکلفند در موقع پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلقه را کسر و ظرف مدت تعیین شده در ماده 86 این قانون با اعلام مشخصات دریافت کنندگان مطابق فرم نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند و در صورت تخلف مسوول پرداخت مالیات و جرایم متلق خواهند بود.