آموزش‌حسابداری و آموزش‌حسابداری‌مالیاتی کاناز

1. مقدمه

اجرا و تحقق استانداردهای فنی و حرفه‌ای مختلف در زمینه‌های گوناگون اقتصادی برای بهبود و کمک به عملکرد معقول هر نظام اقتصادی مهم است. نظام اقتصادی جهان به تدریج در حال یکپارچه‌شدن است و کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه در پی تجربیات قبلی‌شان تلاش می‌کنند قوانین تجاری و حسابداری را ایجاد کنند که روابط اقتصادی را تسهیل نموده و مقایسه نتایج را کم‌و‌بیش ممکن سازد. 

نقش کمیته‌ها و کمیسیون‌های بین‌المللی به‌خصوص برای اقتصادهای ناپایدار با ارزش است. فرآیند گذار از اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده به اقتصاد مبتنی‌بر‌بازار برای بسیاری از کشورهای اتحاد جماهیر شوروی از جمله گرجستان کاملا رنج‌ آور و طولانی بود. بودجه دولتی در شروع دوره گذار ناکارا بود و نشان داده شد که به اشتراک‌گذاری تجربه بین‌المللی بااهمیت و مفید است. به‌خصوص وقتی برنامه‌های استراتژیک کشور پیشروی با استانداردهای بین‌المللی حسابداری را ترسیم نمود، منابع انسانی و مالی برای معرفی نظام‌های تاییدشده در سایر کشورها بیشتر از قبل به‌کار گرفته‌شد. 

پارلمان گرجستان در پنجم فوریه سال 1999 قانونی برای نظارت بر حسابداری و دفترداری (اجرایی‌شده از 11 فوریه 1999) تصویب کرد و با این اقدام، کشور گرجستان در معرفی استانداردهای بین‌المللی حسابداری به کشوری پیشگام در بین کشورهای اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد. استانداردهای بین‌المللی آموزش حسابداری، ثبت موفقیت‌آمیز عملیات‌های اقتصادی را در قالب اقتصاد مبتنی‌بر‌بازار ممکن کرده و با سیستم حسابداری قبلی گرجستان مبتنی بر اقتصاد دستوری-اداری (تا دهه 1990) متفاوت است. 

معرفی استانداردهای بین المللی بهترین راه حل است. می توان استانداردها را پس از بررسی دقیق استانداردهای مورد استفاده دز سایر کشورها اتخاذ نمود. 

در فرآیند پژوهش از روش‌های تحلیل، ترکیب و مقایسه استفاده شده‌است. داده سازمان‌های رسمی و غیردولتی و بین‌المللی جهت اهداف مطالعه پردازش شده‌است که برای نمونه می‌توان به اقدامات قانونی، مقالات علمی، گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی و... اشاره نمود. 

کشور گرجستان با پذیرش بسته کامل استانداردهای بین‌المللی حسابداری، گام مهمی به سمت یکپارچه‌شدن و کاهش موانع غیرضروری برداشته‌است. شرکت‌های بزرگ باید به اصول حسابداری مطابق استادنداردهای بین‌المللی حسابداری (IFRS) عمل کنند. با توجه به این که تحلیل‌گران، شرکت‌ها را از نظر درآمدشان بر حسب دلار مقایسه می‌کنند، سرمایه‌گذاران درآمد را معیاری از ارزش خالص می‌پندارند. شرکت‌های با درآمد بالاتر منتفع خواهند شد. بنابراین شرکت‌هایی که از استانداردهای IFRS برای گزارش‌دهی مالی استفاده می‌کنند نسبت به شرکت‌های چندملیتی آمریکایی که US GAAP را به کار می‌برند، مزیت متمایزی خواهند داشت. در رابطه با کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط، سیستم حسابداری باید مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی گزارش‌دهی مالی (IFRS For SME) باشد. به‌علاوه این شرکت‌ها مجاز هستند که از استانداردهای بین‌المللی گزارش‌دهی مالی استفاده کنند. 

قانون گرجستان برای نظارت بر حسابداری و دفترداری، پیشنهادهایی را از جانب کمیته استانداردهای بین‌المللی لحاظ نموده است:

•برای اغلب کسب‌و‌کارها، استانداردهای بین‌المللی حسابداری که رسما توسط کمیته استانداردهای بین المللی حسابداری تایید شده‌اند، به صورت یک سیستم حسابداری انحصاری و الزامی شدند. 

•کمیسیون استانداردهای دفترداری در پارلمان گرجستان و با مشارکت کاربران اطلاعات مالی بنیان‌گذاری شد. این کمیسیون با نمایندگان وزارت اقتصاد ارتباط داشته و البته اغلب اعضای آن از بخش خصوصی هستند. بنابراین، بخش خصوصی برای نظارت بر حسابداری در این بخش از رأیی تعیین‌کننده برخوردار است. 

•حسابداری خصوصی از حسابداری دولتی مجزا بود. قانون گرجستان بین استانداردهای حسابداری برای شرکت‌های بزرگ و کوچک تفاوت ایجاد کرد. 

نتعداد کسب‌و‌کارهای کوچک به طور سالانه افزایش می‌یابد و به‌دنبال‌آن، تقاضا برای حسابداران حرفه‌ای در حال رشد است. اجرای قانون مذکور، هماهنگ‌سازی رشته‌های آموزشی را در نهادهای شغلی و بالاتر در پی‌داشت. 

مسأله آموزش و بازآموزی کارکنان برای عملکرد معقول اقتصاد مبتنی بر بازار، مسأله‌ای عمومی است. در این رابطه، اشاره به ماده قانونی «اعطای صلاحیت حسابداری حرفه‌ای به متقاضیان توسط GFPAA» در 12 اکتبر سال 2005 شایان‌توجه است. این قانون، اقدامات پیرامون استانداردهای آموزشی بین‌المللی مورد پذیرش فدراسیون بین‌المللی حسابداران و الزامات ملی تایید صلاحیت حسابداران حرفه‌ای مورد پذیرش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل را یکپارچه می‌کند و متعاقبا با تصمیم هیئت فدراسیون حسابداران و حسابرسان، اصلاحاتی در این رابطه انجام شد. استاندارد آموزشی IFAC که استاندارد آموزشی حسابداران حرفه‌ای است، در گرجستان اجرایی شده‌است. 

بنیان‌گذاری نظام گزارش‌دهی یکپارچه به بهبود رقابت‌پذیری کسب‌و‌کارهای گرجستان کمک می‌کند. هر حسابدار گرجستانی در راستای قانون مالیاتی، قانون گمرک، قانون کارگری، قانون گرجستان برای کارآفرینان و قانون این کشور برای گزارش‌دهی و حسابداری عمل می‌کند. در نتیجه هر موضوع کارآفرینی کهاز یک سوبه عنوان پرداخت‌کننده مالیات در تولید صنعتی، تجارت یا خدمات دخیل است، و از سوی دیگر کسی است که شرکت را با کوشش وبیطرفی و پرداخت توان مالیاتی خود تحت‌ قانون و مقررات مدیریت می‌کند، باید یک حسابدار حرفه‌ای استخدام نماید. 

استانداردهای بین‌المللی حسابداری از پایگاه داده اطلاعات حسابداری به کسب‌و‌کارها اجازه می‌دهد براساس اطلاعات منظم و جمع‌آوری‌شده، تصمیمات به‌موقع اتخاذ نمایند. دستیابی شرکت به اهداف و عدم‌پرداخت تعهدات مالیاتی دولت در اولویت قرار دارد. این به این معنی است که تغییر سیاست مالیاتی نمی‌تواند اثر قابل‌توجهی بر گزارش‌دهی مالی داشته باشد. 

تنها هدف حسابداری یک کسب‌و‌کار در بستر اقتصاد نظارتی-دستوری، ارائه حساب‌های مالیاتی بود. این سیستم فاقد اهرمی بود که مدیران را قادر می‌ساخت بر اساس شاخص‌های مالی مربوط و جاری، تصمیمات اقتصادی اتخاذ کنند. قبل از معرفی استانداردهای بین‌المللی، مدیران باید کسب‌و‌کار خود را از طریق به‌کارگیری نیروی انسانی و کار سخت جهت پردازش اطلاعات تحلیل می‌کردند و اصول مورداستفاده برای کسب اطلاعات، در ارائه تصویری کامل از یک واحد اقتصادی موفق نبود. 

در گرجستان مانند سایر کشورهای پیشرفته تلاش می‌شود بین حسابداری و قوانین تجاری هماهنگی وجود داشته‌باشد. طی گزارش دارایی‌ها، این موارد مهم هستند: حالت گزارش‌دهی مالی، ثبت هزینه و درآمد از طریق یک روش تجمعی، تکنیک‌های حسابداری، ثبت حساب‌های دریافتنی، دارایی‌های موجودی کالا، دارایی‌های بلندمدت، بهره‌برداری از دارایی‌های ثابت، دارایی‌های نامشهود. اطلاعات حسابداری نقشی حیاتی در این فرآیندها ایفا می‌کند. برای جهانی‌سازی شرکت‌ها، گزارش‌های مالی برای ارتباطات داخلی بین مدیران و کارکنان فعال در زمینه‌های ملی مختلف، ابزار مهمی است. 

هنگام در نظر گرفتن مشکلات، اولویت با الزامات قانون گرجستان برای کارآفرینان و قانون مالیاتی این کشور است. اهمیت قانون مالیاتی به‌خصوص از نظر مالیات‌های وارد بر درآمد و سود است که روند لحاظ نمودن این نوع مالیات‌ها، کسورات از درآمد ناخالص، ثبت مالیات بر درآمدها و هزینه‌ها، تحقق اصول مالیات‌بندی بر درآمد و مدیریت مالیات بر درآمد و سود را مشخص می‌کند. موارد قابل‌توجه دیگر عبارت از مالیات بر ارزش افزوده، تبصره‌های خاص ثبت مالیات بر ارزش افزوده، مالیات غیرمستقیم، مالیات گمرک، مالیات بر دارایی، حقوق و الزامات مالیات‌دهنده، موارد عملی تخلفات از قانون مالیاتی و مجازات‌هاست.

در رابطه با ثبت سرمایه و بدهی‌ها، تاکید بر بدهی‌های جاری، ثبت درآمد، ارزش زمانی پول، ثبت اجاره بلندمدت، سرمایه‌گذاری ها و الزامات، سرمایه، گردش مالی در کسب‌و‌کار و ثبت آن، سهام به‌صورت اوراق بهادار، سهام منتشرشده و در گردش است. باید توجه نمود که با وجود تلاش‌های مشخص، بازار اوراق بهادار سازماندهی‌شده  هنوز در مرحله ایجاد است. 

بخش آکادمیک گرجستان تلاش می‌کند به دشوارهای اقتصاد مبتنی بر بازار پاسخ دهد. در گذشته، استانداردهای آموزشی حسابداران و برنامه‌های آموزشی بدون‌توجه به سطوح پایین، متوسط و بالا به شرکت‌های بزرگ متمایل بود. کار برای فراهم نمودن برنامه‌های آموزشی سطح بالا، متوسطو پایین و به اشتراک‌گذاری تجربیات کشورهای دیگر در جریان است. به خصوص، تاکید بر آموزش حسابداران در محدوده استادی و برنامه‌های تحصیلی در دانشگاه‌های شغل‌محور (سطح سوم) و دانشگاه‌های عمومی (سطح چهارم) قرار دارد.

گرجستان تلاش می‌کند در بازار بین‌المللی جایگاه خود را پیدا کرده و مکانیزم اقتصاد بازار خود را از طریق معرفی اصول اقتصادی مبتنی بر بازار بهبود بخشد. اجرای استانداردهای گزارش‌دهی بین‌المللی می‌تواند به منزله موفقیت آمیزترین تلاش‌ها برای اصلاحات اقتصادی در گرجستان تلقی شود. 

تلاش برای معرفی تجربه بین‌المللی در زمینه حسابداری و حسابرسی در گرجستان می‌تواند نمونه‌ای برای سایر کشورها باشد، زیرا نظام حسابداری پاسخگو به الزامات اقتصاد مبتنی بر بازار، پیش شرط رشد اقتصادی و بهبود عملکرد است. 

•معرفی استانداردهای بین‌المللی حسابداری پیشرفتی مثبت در اقتصاد گرجستان است، زیرا این استانداردها می‌تواند پس از بررسی دقیق استانداردهای مورد استفاده در سایر کشورها پذیرفته شود و به علاوه گام مهمی به سوی یکپارچه‌سازی و کاهش موانع غیرضروری است. 

•گرجستان تلاش می‌کند در بازار بین‌المللی جایگاه خود را پیدا کرده و مکانیزم اقتصاد بازار خود را بهبود بخشد. اگر شرکت‌ها و واحدهای اقتصادی گرجستان از استانداردهای بین‌المللی حسابداری مورد استفاده بسیاری از کشورها بهره ببرند، روابط تجاری منافع بیشتر و بیشتریکسب خواهند کرد. 

•معرفی استادندارهای گزارش‌دهی بین‌المللی می‌تواند به صورت تلاشی برای اصلاحات اقتصادی در گرجستان تلقی شود. 

•استانداردهای بین‌المللی حسابداری از پایگاه داده اطلاعات حسابداری به کسب‌و‌کارها در اتخاذ تصمیمات به‌موقع کمک می کند. 

•بخش آکادمیک گرجستان تلاش می‌کند به دشواری‌های اقصاد مبتنی بر بازار پاسخ دهد. کار برای فراهم نمودن برنامه‌های آموزشی و به اشتراک‌گذاری تجربیات کشورهای دیگر در جریان است.