آیا بیت کوین جزو موجودی نقد است؟

به طور کلی در دنیا هنوز اجماع کامل در مورد طبقه‌بندی بیت‌کوین در ترازنامه وجود ندارد. با این حال، بر اساس استانداردهای حسابداری بین المللی، بیت‌کوین معمولاً به عنوان "دارایی نامشهود" (Intangible Asset) طبقه‌بندی می‌شود، نه موجودی نقد و نه دارایی جاری به معنای مفهوم عام.

در ادامه به تفصیل بررسی می‌کنم:

✅ ۱. آیا بیت‌کوین "موجودی نقد" یا معادل نقد (Cash or Cash Equivalent) محسوب می‌شود؟

خیر، طبق IFRS و US GAAP، بیت‌کوین "موجودی نقد" محسوب نمی‌شود.

دلایل:

موجودی نقد باید پول رسمی قانونی (Legal Tender) باشد یا قابلیت تبدیل فوری به آن را داشته باشد.

بیت‌کوین نوسانات شدیدی دارد و نرخ تبدیل آن باثبات نیست.

توسط هیچ بانک مرکزی‌ای به عنوان پول رسمی تضمین نشده است.

✅ ۲. آیا بیت‌کوین "دارایی جاری" است؟

ممکن است، اما بستگی به هدف نگهداری دارد.

دارایی جاری تعریفش چیست؟

دارایی‌هایی که انتظار می‌رود در طی چرخه عملیاتی عادی یا ظرف ۱۲ ماه نقد شوند یا مصرف گردند.

در صورتی که بیت‌کوین برای فروش کوتاه‌مدت خریداری شده باشد (مثلاً توسط تریدرها یا شرکت‌هایی که با آن معامله می‌کنند)، می‌تواند به عنوان دارایی جاری طبقه‌بندی شود، ولی باز هم معمولاً در قالب "دارایی نامشهود جاری" یا "سایر دارایی‌های جاری" گزارش می‌شود.

✅ ۳. طبقه‌بندی رایج در استانداردهای حسابداری:

الف) طبق IFRS (به‌ویژه IAS 38):

بیت‌کوین به عنوان دارایی نامشهود (Intangible Asset) طبقه‌بندی می‌شود.

زیرا: قابل شناسایی است، قابل کنترل توسط شرکت است و منافع اقتصادی آتی دارد، ولی ماهیت فیزیکی ندارد.

ب) طبق US GAAP:

بیت‌کوین هم به عنوان دارایی نامشهود با عمر نامعین طبقه‌بندی می‌شود.

شرکت‌ها باید کاهش ارزش (impairment) را شناسایی کنند، ولی افزایش ارزش را نمی‌توان شناسایی کرد (مگر در فروش).

✅ ۴. استثناها:

اگر شرکت در زمینه استخراج بیت‌کوین یا معاملات تجاری آن فعالیت دارد:

ممکن است بیت‌کوین به عنوان موجودی کالا (Inventory) ثبت شود (طبق IAS 2 یا موضوعات خاص US GAAP).

در این حالت، دارایی جاری محسوب می‌شود.

✅ نمونه‌های دنیای واقعی:

شرکت MicroStrategy: بیت‌کوین را به عنوان دارایی نامشهود گزارش کرده است.

شرکت Tesla: در ترازنامه به عنوان دارایی نامشهود غیر جاری ثبت شده است.