چه مرجعی اختیار ابطال رای هیات‌های حل احتلاف مالیاتی را دارد؟

سلام خدمت همه ی دوستان. روز قبل یه سوالی و توی استوری اینستاگرام پرسیده بودم از کاربرا که قرارداد کارو کی میتونه ابطال بکنه؟ یعنی هیات حل اختلاف وزارت کار میتونه قرارداد کارو ابطال بکنه یا مراجع قضائی؟ ببینید یه مقدمه ی خیلی کوتاه بگم. هر قراردادی که نوشته میشه بین دو یا چند نفر، مسائل حقوقی بهش مترتب میشه. حالا این قرارداد میخواد یه دست نویس خیلی ساده باشه با امضا و اثر انگشت دو طرف یا قراردادهای خیلی رسمی و سازمانی. اما هر قراردادی که نوشته میشه، اعم از یه دست نویس ساده تا قراردادهای سازمانی، تماما وقتی که نوشته میشه دو طرف یا چند نفر امضا میکنن این مسائل حقوقی شامل حالش میشه. مسائل حقوقی فازش تو کدوم فضا میره؟ تو بحث دادگاه ها میره. پس بنابراین وقتی که قراردادی نوشته میشه دادگاهه که میتونه تصمیم بگیره این قرارداد باطله یا باطل نیست.

ببینید هیات حل اختلاف وزارت کار میتونه از لحاظ شکلی و مطابقتش با قانون کار بررسی بکنه. مثلا عنوان کنند این بندی که تو قراداد مثلا کار نوشته شده مغایر با قانون وزارت کاره. آقای کارفرما چرا این بندو گذاشتی؟ پس باید حق و حقوق کارگرو بدی. یا مثلا در قرارداد مینویسه که بیمه نمی خواد بشه کارگر. خب این برخلاف قانون کاره. پس بنابراین اونجا هیات اختلاف میاد میگه برخلاف قانون کاره، کارفرما باید این میزان بیمه­شو بدی انقدر جریمه‌اش، و مسائلی از این دست. ولی یه موقعا ممکنه کل قرارداد تماما درست باشه؛ یعنی یه قرارداد کار بین کارفرما و کارگر نوشته بشه، تمام جزئیاتش دقیقا مطابق با قانون کار باشه. یه قرارداد عادی که هممونم داریم میبینیم. اما ممکنه از لحاظ یک­ سری مسائل حقوقی پیش بیاد که دادگاه یا قاضی بگه این قرارداد وجاهت قانونی نداره، این قرارداد باطله به لحاظ قانونی. به لحاظ قانون کار مطابقت داره اما ممکنه یسری مسائل حقوقی باشه که دادگاه و قاضی بیاد رای بده این قرارداد باطله. پس بنابراین قرارداد و هر قرارداد که بسته میشه بین دو یا چند نفر، نه تنها قرارداد کار، هر قراردادی و فقط و فقط مراجع قضائی این اختیار و دارن که باطلش بکنن. حالا یه مثال کوچیک میزنم. دیدین الان یه دو سه سالیه که وقتی که تشکیل پرونده‌ی اقتصادی میدین، مالیات میگه قراردادهای اجاره ی  دست نویس قابل قبول نیست. هفت هشت سال پیش که ما انجام میدادیم، یادمونه حتی قرارداد اجاره ی دست نویسم می بردیم تشکیل پرونده میداد مالیات. الان میگه فقط باید از این قراردادهای اجاره ی رسمی باشه. خب ببینید مالیات نمیگه اون قرارداد اجاره ای که دست نویسه، باطله. و همچین اجازه ای هم نداره، همچین اختیاریم نداره. فقط میگه آقا من قبول نمیکنم. برید یه قرارداد اجاره رسمی بیارید. ولی نمیگه باطله. حتی همون قرارداد اجاره­ایم که بسته میشه، باز یسری مسائل حقوقی داره، اما مالیات میگه من قبول نمیکنم برین برای من اجاره رسمی بیارین. 

تو دادرسی مالیاتی، ما زیاد داریم و دیدین که وقتی که هیات تجدیدنظر تشکیل میشه، ممکنه بیاد و مالیات و تعدیل بکنه. ببینید هیات تجدیدنظر یه نکته ی ریز وجود داره هیات تجدید نظر رای هیات بدوی و باطل نمیکنه، میاد یه رای جدید میده، مالیات و تعدیل میکنه. مثلا هیات بدوی گفته مالیات ۱۰۰ میلیون، هیات تجدیدنظر میگه نه مالیات باید بشه ۵۰ میلیون یا کلا رفع تعرض می‌کند. اما هیچوقت نیومده بگه اون ۱۰۰ میلیون باطله. رای جدید و که میده، خود به خود رای قبلی باطل میشه. مثل قانون جدید. قانون مالیات که اصطلاحیش اومد، خود به خود اون قانون قبلی باطل شد. درواقع بدون استفاده موند، دیگه کاربردی نداره. حالا ولی دیوان عدالت اینطوری نیست. دیوان عدالت وقتی که رأیو میده، درواقع میاد رای اون هیات و باطل میکنه. چرا؟ چون دیوان عدالت مرجع قضائیه، زیر نظر قوه قضائیه است. اونجا قاضی هستش. این اختیارو داره که یک رأی و باطل بکنه. مثلا اگر هیات تجدید نظر یا حتی ۲۵۱ مکرر یک رای بده، دیوان عدالت میتونه بیاد اون رأی و اصطلاحاً بشکونه، باطلش بکنه. چرا؟ چون این اختیارو داره. اما خب سازمان مالیات نمیتونه بیاد رای مثلا هیات بدوی و بشکونه یا باطل کنه. مگر هیات تجدیدنظر تشکیل بشه، اون رای هیات بدوی و با یه رای جدید باطل بکنن. ولی مستقیما اون رای و نمیتونن باطلش بکنن. کی میتونه باطل بکنه؟ دیوان عدالت اداری یا مراجع قضایی. مثلا دادگاه های صالحه، دادگاه­های عمومی. این مراجع میتونن چون زیر نظر قوه قضائیه است. نه این رای، هر رأیی. مثلا مثل رای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری. یا بخشنامه های مختلف مثلا بخشنامه­ی شهرداری، بخشنامه ی وزارت راه، بخشنامه ی سازمان مالیات، بخشنامه ی بیمه. دیدین دیگه به کرات داره دیوان عدالت این بخشنامه ها رو باطل میکنه. چرا؟ چون از اختیاراتشه. پس بنابراین ابطال هر قرارداد و به نوعی هر رأی، با مراجع قضائیه فقط و فقط.

مچکرم.